رنگ بسته بندی یکی از اولین چیزاییه که مصرف کننده از یه محصول میبینه و همین باعث میشه انتخابش خیلی تأثیرگذار باشه. طبق تحقیقاتی که متخصصای بازاریابی انجام دادن، آدمها تو کمتر از ۹۰ ثانیه از دیدن یه محصول، بهصورت ناخودآگاه در موردش قضاوت میکنن و جالبه بدونی که ۶۲ تا ۹۰ درصد این قضاوت فقط بر اساس رنگه! دلیلشم اینه که رنگ سریعتر از متن یا تصاویر پیچیده تو ذهن ثبت میشه.
حدود ۸۵ درصد از مصرف کنندهها میگن که رنگ، اصلیترین عامل تو تصمیمگیری خریدشونه. اگه یه برند بتونه رنگ و المانهای بصری خاص خودشو ثابت نگه داره، کمکم این رنگها تبدیل به نمادش میشن. مثلاً وقتی قرمز با یه خط موجدار سفید میبینی، سریع یاد کوکاکولا میافتی. یا وقتی رنگ بنفش رو میبینی، به یاد برند کدبری میافتی.
انتخاب رنگ مناسب برای بسته بندی میتونه محصولتو از بقیه متمایز کنه و باعث بشه تو قفسه فروشگاه بیشتر به چشم بیاد. باید رنگی انتخاب کنی که پیام خاصی رو به مشتری هدفت برسونه و اونو تشویق کنه محصولتو انتخاب کنه. مثلاً رنگای شاد و جیغ معمولاً برای بچهها جذابتره، ولی رنگای ملایمتر بیشتر مورد توجه بزرگترها قرار میگیره. یا این روزا رنگای سبز و آبی بیشتر برای محصولات سالم و طبیعی استفاده میشه.
روانشناسا و متخصصای بازاریابی کلی تحقیق کردن و به این نتیجه رسیدن که رنگها نهتنها روی سطح آگاهانه، بلکه بهصورت ناخودآگاه هم روی احساسات و رفتار آدمها تأثیر میذارن. به قول یه استراتژیست طراحی بسته بندی، “انتخاب رنگ بسته بندی محصولت به اندازه انتخاب مواد اولیهش مهمه.” پس دفعه بعد که خواستی یه بسته بندی طراحی کنی، خوب به تاثیر رنگ فکر کن!
قرمز
قرمز یه رنگ قوی و محرکه که میتونه هیجان و انرژی ایجاد کنه. حتی میتونه باعث بشه ضربان قلبت بره بالا و سیستم عصبیات تحریک بشه. جالبه بدونی وقتی گرسنهای و مغزت شروع به ترشح نورونها میکنه، قرمز هم همین حس رو تشدید میکنه و باعث تحریک اشتها میشه. واسه همین تو بازاریابی غذا خیلی از قرمز استفاده میکنن و روی بیشتر بسته بندیهای غذایی این رنگ رو میبینی. وقتی به قرمز فکر میکنیم، معمولاً یاد چیزای رسیده و شیرین مثل گوجهفرنگی، توتفرنگی یا آبنبات میافتیم. یه تحقیق هم نشون داده وقتی به نوشیدنیهای طعمدار مثل آلبالو یا توتفرنگی رنگ قرمز اضافه کردن، مصرف کنندهها اون نوشیدنی رو شیرینتر تصور کردن. این یعنی قرمز یه انتخاب عالیه برای برندهایی که میخوان حس طعم شیرین رو به مشتری القا کنن.
زرد
زرد سریعترین رنگیه که مغز پردازش میکنه، واسه همین خیلی راحت جلب توجه میکنه. درست مثل قرمز، زرد هم اشتها رو تحریک میکنه و حس شادی و خوشبینی میده. تحقیقات نشون داده وقتی به رنگ زرد نگاه میکنی، مغزت سروتونین ترشح میکنه، همون مادهای که باعث حس خوب میشه. ترکیب قرمز و زرد میتونه باعث تحریک اشتها بشه و به همین دلیل تو صنعت فستفود خیلی پرطرفداره. یه نگاهی به برندایی مثل مکدونالد، برگر کینگ، پیتزا هات یا کیافسی بنداز؛ همه از این ترکیب استفاده کردن.
نارنجی
نارنجی که ترکیبی از قرمز و زرده، اثرات مشابهی داره و بهطور طبیعی یه رنگ اشتهاآوره. این رنگ حس و حال آدمو تحریک میکنه و حتی میتونه باعث خریدای لحظهای بشه. واسه همین واسه اسنکها و خوراکیهای راحتی خیلی مناسبه. نارنجی یه رنگ جوونپسنده که بیشتر با خلاقیت مرتبطه، اما تو بسته بندی غذا و نوشیدنی معمولاً به طعم خاصی مثل پرتقال (فانتا) یا پنیر (چیتوز) اشاره داره. فکر کن اگه این محصولات با یه رنگ دیگه بسته بندی بشن، چقدر عجیب به نظر میان! یه تحقیق نشون داده بسته بندی آب پرتقال با رنگ نارنجی باعث میشه مصرف کنندهها انتظار داشته باشن که میزان آبمیوه توش بیشتر باشه، در حالی که همون نوشیدنی تو بسته سفید این حس رو منتقل نمیکنه. همچنین تحقیقات نشون داده نارنجی حس ارزون بودن و ارزش خوب رو هم القا میکنه، پس اگه میخوای حس اقتصادی بودن محصولتو نشون بدی، نارنجی یه گزینه خوبه.
آبی
آبی شاید یکی از کماشتهاکنندهترین رنگها تو حوزه غذا و نوشیدنی باشه. بهجز بلوبری، تقریباً هیچ غذای طبیعیای به رنگ آبی وجود نداره و حتی ممکنه بعضیا با دیدنش احساس دلزدگی کنن. یه مثال معروف از دهه ۷۰ میلادی نشون میده که وقتی یه استیک با رنگ خوراکی آبی رنگ شد، مصرف کنندهها اشتهاشون رو از دست دادن و حتی بعضیا حالشون بد شد، با اینکه اون استیک کاملاً سالم و خوردنی بود! با این حال، آبی بهطور کلی یکی از رنگهای محبوب بین زنها و مردهاست و خیلیها این رنگ رو با اعتماد، صداقت و قابلاتکا بودن مرتبط میدونن. همینطور آبی حس آب و تازگی رو میده و واسه محصولاتی مثل آب معدنی، شیر یا غذاهای دریایی انتخاب خوبیه. تو سالای اخیر، آبی رو بیشتر روی محصولات کمکالری میبینیم، مثل محصولات Weight Watchers، چون آبی بهطور ناخودآگاه اشتها رو کاهش میده.
همچنین میتونی این مقاله رو مطالعه کنی:
سبز
رنگ بسته بندی میتونه تحت تأثیر ترندها هم باشه. سبز نماد تازگی، سلامتی، طبیعی بودن، ارگانیک بودن یا گیاهخواریه و الان به یه سمبل سلامت و سبک زندگی سالم تبدیل شده. تو بازاریابی غذا، سبز یه انتخاب عالیه اگه بخوای روی طبیعی بودن مواد تشکیلدهنده یا فواید سلامتبخش محصولت تاکید کنی. همچنین این رنگ خیلی برای نشون دادن اینکه یه محصول بهصورت سازگار با محیط زیست تولید شده، استفاده میشه.
سفید
هرچی رنگای بیشتری تو بسته بندیت استفاده کنی، حس شیک بودنش کمتر میشه. سفید حس پاکیزگی، خلوص و سادگی رو منتقل میکنه و وقتی تو بسته بندی استفاده بشه، معمولاً این حس رو میده که محصول مواد اضافی زیادی نداره. بهطور کلی، سفید وقتی بهعنوان رنگ پایه استفاده بشه و با رنگای مکمل ترکیب بشه، بهترین تاثیر رو داره. این رنگ برای بسته بندی محصولاتی مثل شیر، پنیر نرم، ماست یا خامه خیلی محبوبه، چون هم مناسب محصوله و هم حس طبیعی و تازه بودن میده.
مشکی
قبلاً از رنگ مشکی خیلی کم تو بسته بندی غذا یا نوشیدنی استفاده میکردن، اما این روزا کارشناسا دارن به فواید مثبتش پی میبرن. مثلاً تحقیقات نشون داده که خوردن غذا توی بشقابهای تیره میتونه باعث بشه افراد کمتر غذا بخورن. این ویژگی میتونه برای برندای رژیمی مثل Weight Watchers و Slimming World یه ابزار آموزشی عالی باشه.
علاوه بر این، برندها از مشکی برای ایجاد حس لوکس بودن استفاده میکنن. تحقیقات نشون داده مصرف کنندهها معمولاً مشکی رو با شیک بودن و ظرافت ربط میدن. الان بیشتر برندها دارن از این رنگ بهعنوان رنگ اصلی بسته بندیشون استفاده میکنن، چون حس ارزش بالاتر و کیفیت بهتر رو القا میکنه. اگه به مشکی کمی رنگ طلایی یا نقرهای اضافه کنی، حس خاص بودن و لوکس بودنش بیشتر میشه. این یه رنگ قدرتمنده که وقتی با سفید یا رنگای روشن ترکیب بشه، بسته بندی رو خیلی جذاب و چشمگیر میکنه. برندایی مثل Monster Energy و Aplós مثالای خوبی از این ترکیب هستن.
جمعبندی
وقتی میخوای رنگ بسته بندی محصولتو انتخاب کنی، باید تأثیرات بیرونی مثل تغییرات فرهنگی و برداشت مردم از رنگ رو در نظر بگیری، بهخصوص اگه پیشبینی میکنی محصولت موندگاری زیادی تو بازار داشته باشه. اگه برندت جهانیه، فهمیدن دیدگاههای مختلف فرهنگی نسبت به رنگ خیلی مهمه. مثلاً سفید تو فرهنگهای غربی نماد شادی و پاکی محسوب میشه، ولی تو فرهنگهای شرقی نماد سوگواری و مرگه.
یه مطالعه اخیر توسط ProCarton نشون داده که مصرف کنندهها تو سه ماه، بهطور متوسط ۴۵ بار با یه بسته بندی ارتباط بصری یا لمسی دارن! این یعنی بسته بندی نقش خیلی مهمی تو دیده شدن برندت برای مصرف کننده داره و انتخاب درست رنگ، اهمیت زیادی داره. این مقاله رو مطالعه کن: چگونه طراحی بسته بندی بر رفتار مصرف کننده تاثیر می گذارد؟
در نهایت، حتماً بسته بندی رقباتو تحلیل کن، به کاربرد و زمینه محصول فکر کن و از همه مهمتر، مخاطب هدف رو تو تمام مراحل طراحی در نظر بگیر. با در نظر گرفتن این نکات و فهم روانشناسی رنگها، میتونی با دقت و هدفمند رنگ بسته بندی محصولتو انتخاب کنی.