دنیای طراحی بسته بندی چای واقعاً جذابه؛ یه جورایی آدم رو می‌کشه تو خودش! از طرح‌های سنتی ویکتوریایی قدیمی گرفته تا رنگ‌های ساده و سبک مینیمال. فرقی نمی‌کنه قدیمی باشه یا مدرن، برندهای چای برای طراحی بسته بندی واقعاً سنگ تموم می‌ذارن.
چیزای زیادی هست که باعث می‌شن محصولت به چشم بیاد، از جعبه‌ای که توش چای رو می‌فرستی گرفته، تا پاکت‌های ایستاده‌ای که چای‌های برگ‌ریز رو توش می‌ذاری و حتی خود چای کیسه‌ای‌ها.
هر بخش از طراحی باید با بقیه هماهنگ باشه و در کنار هم صدای برندت رو بسازه.
شروع کار با برندینگ چای
طبق آمار سایت Statista، تا سال ۲۰۲۵ مصرف چای توی اروپا می‌رسه به حدود ۷۶۷.۹ میلیون کیلوگرم، یعنی هرسال حدود ۳.۴٪ رشد داره.
پس واضحه که چی؟ آدما عاشق چاین!
ولی عاشق امتحان کردن طعم‌های جدید هم هستن.
بعضی شرکتا ممکنه طراحی بسته بندی رو زیاد جدی نگیرن، ولی همین یه مورد می‌تونه کاری کنه محصول توی قفسه فروشگاها حسابی بدرخشه.
داری با هزاران محصول مختلف رقابت می‌کنی. باید توی قفسه، بین اون همه رنگ و طرح، خودتو نشون بدی.
ممکنه چای فوق‌العاده‌ای داشته باشی، ولی اگه رنگ و طراحی بسته بندی محصولت جذاب نباشه، فروشتم ضربه می‌خوره. حتی برند معروفی مثل تواینینگز (Twinings) هم می‌دونه که طراحی هوشمند بسته بندی چقدر مهمه.
با طراحی بسته بندی باید بتونی خرید احساسی رو در مشتری تحریک کنی!
👈 مقاله ای جذاب درباره تاثیرات طراحی بسته بندی: تاثیر طراحی بسته بندی در تحریک خرید احساسی
توی این مقاله قراره در مورد بخش‌های مختلف یه طراحی خوب برای بسته بندی چای حرف بزنیم و اینکه چرا این طراحی می‌تونه یه ابزار قوی برای بازاریابی باشه.
چندتا مثال از بسته بندی‌های هوشمند هم با هم مرور می‌کنیم.
قواعد طراحی بسته بندی چای
بسته بندی چای فقط برای محافظت از محصول نیست؛ باعث می‌شه ارزش اون بیشتر به چشم بیاد، توجه جلب کنه و داستان برندتو تعریف کنه.
یه سری قانون کلی واسه طراحی خوب داریم، مثل:
- جای درست لوگو
- مشخص بودن اینکه محصول چیه
- صداقت و واقعی بودن
- متفاوت بودن نسبت به بقیه‌ی محصولات مشابه
- محافظت از چای موقع حمل‌ونقل که این‌ور اون‌ور نریزه
- نشون دادن صدای برند (یعنی اون حس و حال خاصی که برندت داره)
البته طراحی بسته بندی فقط به این چیزا محدود نمی‌شه، ولی اینا از پایه‌های اصلی یه طراحی خوب هستن.
جنس‌های رایج برای بسته بندی چای
اگه یه نگاه به برندهای مختلف چای بندازی، معمولاً با چند نوع بسته بندی تکراری روبه‌رو می‌شی. جعبه‌های مقوایی، قوطی‌های فلزی و پاکت‌های ایستاده (استندآپ پَچ).
برای چای‌های کیسه‌ای، خیلی از برندها از جعبه‌های مقوایی استفاده می‌کنن که داخلش یه لایه کاغذ کرافت یا مشابه اون هست. این مدل یه جور بسته بندی استاندارد و پرطرفداره.
مثلاً برند استرالیایی Yarra Valley Tea Co. یه نمونه خوب از طراحی ساده و تمیز روی جعبه‌های مقواییه.
👈 مقاله ای درباره نوع جنس بسته بندی: معرفی ۷ نوع کاغذ برای بسته بندی
اما وقتی صحبت از چای برگ‌ریز (loose leaf) باشه، پاکت‌های ایستاده یا همون Doypackها خیلی رایجن. یه مثال خوبش برند آرژانتینی Tenki Patagonia هست.
پاکت‌های ایستاده دوام خوبی دارن، قیمتشون مناسبه و اگه با یه جعبه پستی (mailer box) همراه بشن، برای برندهایی که مدل اشتراکی دارن خیلی عالی‌ان.
یه مدل بسته بندی دیگه که داره کم‌کم محبوب‌تر می‌شه، قوطی‌های کاغذیه (Paper Can).
برند لهستانی Dworzysk از طراحی‌های خیلی جزئی و زیبا روی بدنه‌ی این قوطی‌ها استفاده می‌کنه که همون حسی رو منتقل می‌کنه که قراره خود چای به آدم بده.
مثلاً برای چای‌هایی که کمک می‌کنن خوب بخوابی، طرح قوطی هم همون حس آرامش و خواب راحتو منتقل می‌کنه.
برند Paper & Tea هم از قوطی‌های مقوایی برای بسته بندی چای‌هاش استفاده می‌کنه.
ولی اگه بخوای یه بسته بندی واقعاً چشم‌گیر داشته باشی، قوطی‌های فلزی هنوزم حرف اول رو می‌زنن. برند سوئدی Teministeriet چای‌هاش رو توی قوطی‌های فلزی مشکی رنگ می‌فروشه. طراحی ساده و مینیمال؛ بدنه مشکی، نوشته سفید؛ همین تضاد باعث می‌شه چشم ناخودآگاه جذبش بشه.
قوطی‌های فلزی هم محکم و با دوامن، هم قابل بازیافت. خیلی وقتا هم توی خونه واسه کارای دیگه استفاده می‌شن، که یعنی عمر مفیدشون خیلی بیشتر از بقیه بسته بندی‌هاست.
حالا بریم ببینیم چجوری میتونیم این ویژگی‌ها رو توی بسته بندی خودمون پیاده کنیم و چندتا نمونه از برندهایی که تو این کار خیلی خوبن رو بررسی کنیم.
این کارو بکن: طراحی بسته بندی محصولتو شخصی‌سازی کن
اول از همه باید بدونی:
- مخاطب هدفت کیه و چی براش مهمه.
- چی باعث می‌شه یه نفر دنبال یه برند چای جدید بگرده؟
- شاید دنبال یه تغییره تو زندگیش.
- شایدم مزه براش از همه چیز مهم‌تره.
تنها راه فهمیدن این چیزا، اینه که از مشتری‌هات نظرسنجی کنی و بری سراغ شناخت دقیق‌تر شخصیت خریدار (Buyer Persona)، اون جنبه‌های روانی و رفتاری که تصمیم خرید رو شکل می‌دن.
وقتی بفهمی چی باعث می‌شه یه نفر دنبال چای جدید بگرده، می‌تونی بسته بندی‌تو جوری طراحی کنی که دقیقاً همون نیاز رو برطرف کنه.
مثلاً برند Harney & Sons بعضی از چای‌های خاص‌شو تو قوطی‌های فلزی بسته بندی می‌کنه. طراحی‌شون یه حس نوستالژیک و قدیمی (یه جور حس دوران ویکتوریایی) داره که برای آدمایی که دنبال حال و هوای قدیم‌ان خیلی جذابه.
این حس قدیمی ناخودآگاه اینو به مخاطب القا می‌کنه که برند قدیمیه و از قدیم تو بازار بوده. و خب ذهن آدم می‌گه: اگه سال‌ها تو بازار بوده، پس حتماً خوب و قابل اعتماده.
👈 مقاله ای بسیار مهم: راهنمای طراحی بسته بندی
این کارو نکن: تو بسته بندی، دنبال ارزونی نرو
درسته که هزینه بسته بندی می‌تونه سودتو کمتر کنه. مثلاً قوطی فلزی از جعبه مقوایی گرون‌تر در میاد، ولی اگه می‌خوای چای‌ت در حد محصولات لوکس رقابت کنه، باید یه کم بیشتر خرج طراحی و مواد اولیه کنی. لازم نیست حتماً از قوطی فلزی استفاده کنی، ولی حتی ضخامت مقوا یا کیفیت رنگ و چاپ هم مهمه. این جزئیات به چشم میان.
جلب اعتماد مشتری خیلی مهمه.
یه برند اگه تو طراحی و ارائه‌اش ثابت‌قدم باشه، نشون می‌ده که به خودش و محصولش افتخار می‌کنه. این خودش حس اعتماد ایجاد می‌کنه.
حالا از خودت بپرس:
چی باعث می‌شه برند تو بین بقیه تولیدکننده‌های چای خاص باشه؟
چطور می‌تونی این ویژگی منحصر‌به‌فردتو روی بسته بندی نشون بدی؟
این کارو بکن: پشت یه هدف وایسا
به‌عنوان یه برند، چی برات مهمه؟ چه دغدغه‌ای داری که می‌خوای مردم هم بدونن؟ بسته بندی چای می‌تونه یه راه خوب باشه که این دغدغه رو نشون بدی. مثلاً اگه برات مهمه که بچه‌های گرسنه غذا داشته باشن، می‌تونی یه جمله روی بسته بنویسی که مثلاً هر خرید از این چای، به اون هدف کمک می‌کنه.
طراحی بسته بندی باید ارزش‌های برندتو هم نشون بده. اگه مثلاً کسب‌و‌کارت با محیط‌زیست حال می‌کنه و دنبال پایداریه، بهتره این موضوع توی مواد تشکیل‌دهنده چای و حتی بسته بندی‌ات هم معلوم باشه.
یه برند به اسم Juniper Ridge دقیقاً این کارو کرده. هم طراحی بسته‌هاش الهام‌گرفته از طبیعته، هم از مواد بازیافتی استفاده می‌کنه. حتی جوهر چاپش هم دوستدار محیط‌زیسته!
طراحی‌شون ساده‌ست، با یه عالمه فضای سفید و تصویر گیاه. روی بسته هم با چند نوار شبیه کاغذ پوستی نوشته‌ها رو چاپ کردن. با همین کارها نشون دادن که چقدر به طبیعت اهمیت می‌دن.
این کارو نکن: هویت برندت رو فراموش نکن
یه نکته خیلی مهم: آدما بیشتر با رنگ و تصویر یه برند رو یادشون می‌مونه. پس رنگ‌ها و لوگوتو فراموش نکن. مثلاً اگه مردم چای تو رو با رنگ قرمز می‌شناسن، یه‌دفعه بسته بندی رو آبی نکن که همه گیج بشن!
لوگوتم خیلی مهمه. باید روی بسته جای مشخص و پررنگی داشته باشه که هر کی دید، سریع بفهمه این چای ماله توئه. اینجوری وقتی کسی دنبال یه طعم دیگه از چای تو می‌گرده، راحت می‌تونه پیدات کنه.
مثلاً برند Raven Coffee با رنگ‌های مختلف طعم‌های مختلف قهوه‌شو جدا کرده که خیلی هوشمندانه‌ست.
👈 روانشناسی رنگ ها: انتخاب رنگ درست را برای بسته بندی محصولات
علاوه بر رنگ و ظاهر، طرز حرف زدنتم مهمه. اگه دوست داری برندت جوون‌پسند باشه، از زبونی استفاده کن که نسل جوون باهاش حال کنه. ولی اگه مخاطبت آدمای مسن‌ترن، لحنت کلاسیک‌تر و رسمی‌تر باشه.
برند Pukka Herbs این موضوع رو خوب رعایت کرده. توی همه‌ی بسته بندی‌هاش از همون موتیف گل‌گلی که تو لوگوش هست استفاده کرده، حتی تو جعبه‌های کادویی بزرگ‌ترش هم همونه. این یعنی یه برند منسجم، با بسته بندی‌هایی که همیشه یه حس خاصی رو منتقل می‌کنن.
این کارو بکن: به اصول اولیه بچسب
درسته که می‌خوای بسته بندی چای‌ت خاص باشه و توی چشم بیاد، ولی گاهی وقتا ساده‌بودن بیشتر جواب می‌ده. بذار خود محصول برات حرف بزنه. کیفیت جعبه و چیزایی که توشه خیلی از حرف‌ها رو خودش میزنه.
ظاهر مینیمال شاید برای همه برندها جواب نده، ولی اگه برندت تا الان یه جایی واسه خودش باز کرده، این سبک می‌تونه تمرکز رو بذاره روی خود چای. البته یه سری چیزها باید همیشه باشن، مثل مواد تشکیل‌دهنده، شعار برند و لوگو. ولی دیگه لازم نیست پرش کنی از رنگای تند و کلی گرافیک.
اینکه این مدل بسته بندی به برندت میاد یا نه، بستگی به خودت داره. تو باید صدای برند چای‌تو بشناسی.
مثلاً برند Smith Tea طراحی خیلی ساده‌ای داره. از رنگای مشکی، سفید و یه کم طلایی استفاده می‌کنه. کارتن‌هاش کیفیت بالایی دارن، براقن و با داغ‌کوبی درست شدن. رو جعبه‌شون چیز زیادی نمی‌بینی، فقط چیزای مهم. سایتشونم همین سبک ساده رو داره؛ دو تا رنگ، کلی فضای سفید دور متن و عکسا.
همه اینا حس کیفیت و سادگی رو منتقل می‌کنه.
برند TWG Tea هم مثال دیگه‌ایه که بسته بندی مینیمال رو خیلی شیک اجرا کرده. با رنگای مشکی و طلایی یه حس لوکس بودن و کیفیت بالا می‌ده.
👈 یک مقاله جالب که پیشنهاد میکنم مطالعه کنی!: نتیجه طراحی بسته بندی با هوش مصنوعی
این کارو بکن: داستانت رو بگو
مردم عاشق شنیدن داستان پشت یه برند هستن.
- چی شد که به اینجا رسیدی؟
- چی باعث شد کسب‌و‌کارتو شروع کنی؟
- تا حالا سختی خاصی رو پشت سر گذاشتی؟
شاید فکر کنی سخته همه‌ی اینا رو توی یه بسته بندی کوچیک جا بدی، ولی با یه متن هوشمندانه می‌تونی راحت این کارو بکنی. مثلاً می‌تونی یه جمله‌ی خیلی کوتاه کمتر از ۵ کلمه بنویسی که خلاصه‌ی موفقیت یا هویت برندت باشه و اون رو بزنی به عنوان شعار روی بسته.
اگه خواستی حرفه‌ای‌تر بشی، می‌تونی یه QR کد بزاری که وقتی مشتری اسکنش می‌کنه، بره یه صفحه که داستان کامل برندت رو اونجا بخونه. اینجوری هم جذابه، هم مدرن.
این کارو نکن: طراحی‌تو شلوغ نکن
قبلاً گفتیم که طراحی مینیمال برای بسته بندی چای چقدر می‌تونه جواب بده. درسته که کلی چیز داری که دوست داری به مشتری‌ات بگی، ولی یادت نره که باید فقط چیزای مهم و اصلی رو نشون بدی.
اگه همه‌چی رو بخوای یه‌جا جا بدی، بسته بندیت شلوغ می‌شه و پر از المان‌هایی که با هم رقابت می‌کنن. اون‌وقت به‌جای اینکه توجه مشتری رو جلب کنه، ممکنه اصلاً حوصله‌شو سر ببره و بذاره کنار. بین دو تا بسته بندی که یکی ساده‌تره و اون یکی پر از نوشته و عکس و رنگه، معمولا اون ساده‌تره بهتر توی دل مشتری می‌شینه.
یادت باشه عکس و تصویر گاهی خیلی بیشتر از نوشته حرف می‌زنن. پس به اینم فکر کن که شاید بشه با یه تصویر قشنگ همون حرفتو بزنی.
رقبات رو بررسی کن
برای اینکه یه بسته بندی چای عالی داشته باشی، باید خلاقیت، دقت و شناخت کافی از بازار رو با هم ترکیب کنی. یه وقت بذار و بسته بندی برندهای دیگه رو ببین. جعبه‌های اونا چه شکلی‌ان؟ بسته بندی تو اون‌قدری خاص هست که تو چشم بیاد، ولی هنوز معلوم باشه توش چای داره؟
مشتری‌هات رو هم خوب بشناس. ممکنه سلیقه‌شون با مشتری‌های برندای دیگه فرق داشته باشه. وقتی فهمیدی دقیقاً چی دوست دارن و یه طراحی خوب براشون آماده کردی، بهتره بدی چند نفر ببینن و نظر بدن.
از فیدبک‌ها استفاده کن تا حتی اگه لازم بود یه کوچولو اصلاحش کنی و بهترش کنی. این وقتی که اول کار واسش می‌ذاری، بعداً نتیجه‌ش رو با فروش بیشتر و شناخت بهتر برندت می‌بینی. اگه سوالی داشتی میتونیم بهت کمک کنیم کافیه با ما تماس بگیری تا کارشناس آژانس بالی راهنماییتون کنه.
