ایده‌های بسته بندی مواد غذایی باید از نوع محصول خوراکی، مدت ماندگاری مورد نظر و ظاهر نهایی بسته شروع بشن. توی این متن، انواع ایده‌های بسته بندی مواد غذایی، روش‌های استاندارد بسته بندی و اینکه چطور هرکدوم از این ایده‌ها می‌تونن به محصولات مختلف کمک کنن رو بررسی می‌کنیم. چند تا ماده غذایی رو هم با پیشنهاد بسته بندیشون لیست کردیم و می‌گیم بقیه تولیدکننده‌ها و توزیع‌کننده‌ها معمولاً چطور این خوراکی‌ها رو بسته بندی می‌کنن.
آبنبات و شکلات
آبنبات ها شامل شکلات، آبنبات های سفت و نرم می‌شن. هرکسی که از یه فروشگاه انتخاب می‌کنه، می‌دونه که کلی مدل و سبک بسته بندی برای هر نوع آبنبات هست. آبنبات های سفت و نرم معمولاً توی بسته بندی‌های مومی، فویلی یا سلفونی پیچیده می‌شن. اگه به صورت عمده باشه، توی جعبه یا کیسه‌های بزرگ بسته بندی می‌شن.
شکلات ها هم توی بسته بندی‌های فویلی یا کاغذی روکش‌دار دیده می‌شن. برای بسته‌های بزرگ، معمولاً از جعبه‌های آماده با خونه‌های جدا برای هر شکلات استفاده می‌کنن. وقتی جعبه پر شد، درشو می‌ذارن و با چسب‌های مخصوص، کیسه‌کشی یا شیرینک‌کردن و لیبل‌زدن محکم می‌کنن. اینجوری مطمئن می‌شن که محصول دست‌کاری نشده. ۸ ترفند برای طراحی بسته بندی خاص جعبه شکلات در سایت منتشر کردیم که میتونی ایده بگیری.
چیپس و اسنک ها
اسنک‌هایی که از ذرت یا غلات درست می‌شن و چیپس سیب‌زمینی معمولاً با بسته بندی‌های ضد اکسیژن بسته می‌شن. خیلی از تولیدکننده‌ها از بسته بندی‌های نرم و انعطاف‌پذیر با لایه داخلی فویل برای کم‌کردن اکسیژن و رطوبت استفاده می‌کنن. این بسته‌ها کمک می‌کنه که چیپس و اسنک‌ها ترد و تازه بمونن. بسته بندی‌های سفت مثل قوطی‌های پلاستیکی یا مقوایی هم معمولاً یه لایه داخلی لمینت‌شده دارن که رطوبت و اکسیژن رو کنترل می‌کنه و از له شدن یا خرد شدن محتوا جلوگیری می‌کنه. صفحه بسته بندی چیپس: راهنمای مواد، فرآیند و دستگاه‌ها خیلی میتونه به شما کمک کنه! پس پیشنهاد میکنم مطالعش کنی.
محصولات غله‌ای
این دسته شامل غلات صبحانه، نان، برنج و غلات کامل می‌شن. چون بیشتر این محصولات روغن دارن و ممکنه خراب بشن، بسته بندی‌های مومی یا پلی‌پوش شده و بسته‌های کرافت سفت یا نرم برای حفظ کیفیت و تازه‌موندن استفاده می‌شن.
برای نان و شیرینی‌ها، بسته بندی بسته به نوع محصول و زمان ماندگاری متفاوت می‌شه. بعضی از شیرینی‌ها رو با فیلم‌های حرارتی، کیسه‌های پلی‌اتیلن، کیسه‌های کرافت، یا ظروف پلاستیکی سفت بسته بندی می‌کنن. باید مشخص بشه که چه مدت می‌خوان محصول تازه بمونه و بعدش بسته بندی مناسب انتخاب و امتحان بشه.
ماهی
ماهی و غذاهای دریایی باید خیلی سریع بعد از صید سرد یا یخ‌زده بشن. یخ‌زدایی سریع باعث می‌شه ماهی خشک یا خراب نشه. وقتی ماهی‌ها یخ زدن، توی بسته بندی‌های نرم یا مقواهای پوشش‌دار قرار می‌گیرن و از رطوبت، اکسیژن و یخ‌زدگی محافظت می‌شن. این نوع بسته بندی با فضای تغییر یافته (MAP) کمک می‌کنه تا ماهی تازه بمونه و مدت بیشتری توی فریزر سالم بمونه. برای غذاهای دریایی پخته‌شده هم معمولاً یا کنسرو می‌کنن یا توی بسته‌های نرم ضد اکسیژن می‌بندن. مقاله بسته بندی کوکی و شیرینی جات: حفظ طعم و تازگی مرتبط با این موضوع هست. میتونی مطالعه کنی و اطلاعات جدیدی کسب کنی.
میوه و سبزیجات
برای جابه‌جایی حجم بالای میوه و سبزیجات، معمولاً از کارتن‌های بزرگ استفاده می‌کنن. وقتی این محصولات آماده‌ی رفتن به قفسه‌های فروشگاه می‌شن، توی کیسه‌های توری، کیسه‌های پلی‌اتیلنی نرم یا بسته بندی‌های کشسان قرار می‌گیرن یا به صورت فله‌ای در دسترس قرار می‌گیرن و مشتری‌ها خودشون توی کیسه‌های مخصوص میوه و سبزیجات برشون می‌دارن. نور و اکسیژن دو تا عامل مهم توی بسته بندی این محصولات هستن.
میوه و سبزیجات کنسروی با تازشون فرق دارن. برای جلوگیری از رشد باکتری و خراب شدن، باید کنسرو کردن با اسیدیته مناسب، حرارت کافی و درزگیری کامل انجام بشه. آشپزخانه‌های صنعتی و بهداشتی می‌تونن این کار رو انجام بدن تا ماندگاری محصول بیشتر بشه و برای استفاده‌های بعدی یا محصولات اضافی خیلی به‌درد بخوره.
گوشت
گوشت تازه رو بسته به نوع، اندازه، داشتن یا نداشتن استخوان و مدت نگهداری بسته بندی می‌کنن. برای تکه‌های بزرگ استخوان‌دار، از بسته بندی‌های نرم و ضخیم استفاده می‌کنن. گوشت قرمز معمولاً با وکیوم و گاز بی‌اثر بسته بندی می‌شه. برای مرغ، از کیسه‌های حرارتی خاص استفاده می‌کنن که دور مرغ رو کاملاً کیپ می‌کنه و برای فریز کردن خوبه.
برای مدت‌زمان‌های کوتاه، روش «روکش کشیدن» (overwrapping) توی مغازه‌ها و قصابی‌ها رایجه. این بسته بندی‌ها ارزون و کاربردی هستن و جلوی نشت آب گوشت رو می‌گیرن و جا برای چسبوندن لیبل یا استیکر دارن. صفحه نکاتی برای طراحی بسته بندی بهینه و کاهش هزینه ها برای کاهش هزینه های بسته بندی میتونه به شما راهکار بده.
گوشت‌های فرآوری‌شده
این نوع گوشت‌ها به خاطر سدیم بالا، نیاز به اکسیژن خیلی کمی برای ماندگاری دارن. بسته بندی با فضای تغییر یافته (MAP) برای این گوشت‌ها استفاده می‌شه. بسته بندی ترموفرم خیلی محبوبه چون میتونه اکسیژن رو کنترل کنه و با گاز نیتروژن یا بقیه گازها پر بشه. نور هم باعث تغییر رنگ بعضی گوشت‌های فرآوری‌شده می‌شه، برای همین ممکنه از مواد مشکی یا متالیک چند لایه استفاده بشه.
لبنیات
لبنیات خیلی متنوعه؛ از پنیر و بستنی گرفته تا شیر. به جز بستنی و لبنیات یخ‌زده، بیشتر لبنیات نیاز به پاستوریزه‌شدن دارن تا میکروب‌ها از بین برن. این کار با حرارت کم و ظرف‌های مقاوم یا لمینت‌شده انجام می‌شه. قبلاً شیشه خیلی استفاده می‌شد، ولی الان بیشتر از پاکت‌های کاغذی روکش‌دار یا ظروف پلی‌اتیلن استفاده می‌کنن که ارزون‌تره. برای ریختن لبنیات توی این ظرف‌ها، بسته بندی استریل استفاده می‌شه که هم محصول و هم محیط کاملاً تمیز باشه.
بسته بندی پنیر و بستنی با هم فرق داره. پنیر نرم معمولاً با مواد لمینت‌شده یا لوله‌های ترموفرم بسته بندی می‌شه تا رطوبتش حفظ بشه. پنیر سفت رو با کیسه‌های شیرینک ضد اکسیژن یا بسته‌های نرم دیگه می‌بندن. بستنی هم معمولاً توی پاکت‌های کاغذی روکش‌دار یا ظروف سفت پلی‌اتیلنی بسته بندی می‌شه.
اسپردها، ژله، مربا، کره بادام‌زمینی
جدیداً مدل‌های فشاری این محصولات خیلی محبوب شدن، اما به‌طور سنتی، از شیشه یا پلاستیک‌های سفت استفاده می‌شه. چون مربا و کره بادام‌زمینی روغن و آب دارن، باید بسته بندیشون خاص باشه که جلوی خراب شدن رو بگیره. خیلی از مرباها هنوز توی شیشه‌های کنسروی درست می‌شن. مدل‌های فشاری توی ظروف پلاستیکی یا بسته‌های نرم فویل‌دار موجودن. قبل از انتخاب بسته بندی اینا، بهتره با استانداردها و مقررات محلی و کشوری هماهنگ کنی.
نوشیدنی‌ها
برای نوشیدنی‌ها کلی مدل بسته بندی هست که بستگی به اندازه و شرایط نگهداری‌شون داره. نوشیدنی‌های گازدار مثل نوشابه بخش بزرگی از فروش رو تشکیل می‌دن. چون این نوشیدنی‌ها گاز کربن دی‌اکسید دارن و توشون فشار ایجاد می‌شه، ظرف‌هاشون باید مقاوم باشه. نور هم میتونه رنگ و طعم بعضی نوشیدنی‌ها رو خراب کنه. قوطی آلومینیومی، شیشه‌ای یا پلاستیکی معمولاً برای نوشیدنی‌های تحت فشار استفاده می‌شن. بقیه نوشیدنی‌های بدون گاز مثل آب‌میوه‌ها، توی پاکت‌های مقوایی یا ظروف پلاستیکی بسته بندی می‌شن. برای بسته بندی کلی و ارسال، از کارتن‌های مخصوص و فیلم‌های شیرینک استفاده می‌کنن تا محصول مرتب و یک‌دست به فروشگاه برسه. نمونه ای از بسته بندی نوشیدنی طراحی و چاپ شده توسط آژانس بالی را در صفحه طراحی لیبل نوشیدنی گازدار آلپ ببینید.
غذاهای یخ زده
برای غذاهای یخ‌زده، مهمه که یخ‌زدگی محصول کنترل بشه و کریستال‌های یخ بزرگ درست نشن. یخ‌زدایی سریع با بسته بندی مناسب باعث می‌شه توی فریزر یخ‌زدگی (freezer burn) اتفاق نیفته. میوه‌ها و سبزیجات یخ‌زده رو سریع یخ می‌زنن و توی کیسه‌های ضد رطوبت و اکسیژن بسته بندی می‌کنن. وکیوم‌کردن هم یه روش خوب برای ماندگاری بلندمدته که با کم‌کردن اکسیژن جلوی یخ‌زدگی بد رو می‌گیره.
غذاهای آماده یخ‌زده مثل پیتزا یا وعده‌های آماده هم خیلی رایج شدن. این غذاها از قبل پخته شدن و برای فریزر آماده‌ان. معمولاً از ظرف‌های فلزی یا پلی‌اتیلنی سفت استفاده می‌کنن، بسته به نوع پخت. وقتی غذا توی ظرف قرار گرفت، با یه پوشش مخصوص بسته می‌شه. بعضی از نان‌ها و شیرینی‌های یخ‌زده رو هم با فیلم شیرینک می‌بندن. برای ماندگاری بیشتر، پاکت‌های مقوایی روکش‌دار هم کاربرد داره.
غذاهای خشک
غذاهای خشک مدل‌های مختلفی دارن. برای مثال، بسته بندی آجیل و تنقلات خشک اغلب کیسه‌های ایستاده با خاصیت ضد رطوبت یا ظرف‌های سفت هست. گوشت خشک‌شده رو معمولاً با وکیوم یا ترموفرمینگ بسته بندی می‌کنن تا تازه بمونه. کشمش، کرنبری و بقیه میوه‌های خشک هم توی پاکت‌های مقوایی یا ظرف‌های لمینت‌شده عرضه می‌شن.
توصیه میکنم مطلب چطور بهترین ایده را برای بسته بندی پیدا کنیم؟ هم مطالعه کن. اطلاعات مفیدی بهت میده.
نتیجه‌گیری
ایده‌های بسته بندی مواد غذایی معمولاً برای تازه‌موندن و قشنگ‌بودن محصول انتخاب می‌شن. کیفیت و مدت ماندگاری محصولات خوراکی، نقش مهمی توی انتخاب بسته بندی دارن. اینا چند تا از رایج‌ترین روش‌ها و مواد بسته بندیه، اما مدل‌های جدید و دوستدار محیط زیست هم هی داره به بازار اضافه می‌شه.
